Lompat ke konten Lompat ke sidebar Lompat ke footer

Tembung Dasanama dalam Bahasa Jawa


Tembung dasanama dalam bahasa jawa adalah kalimat atau beberapa kata yang mempunyai arti sama, dan termasuk dalam sinonim. 

Tembung atau kata dasanama tidak hanya berlaku untuk kata atau kalimat akan tetapi juga sering dipakai nama dalam karakter pewayangan jawa. 

Jika dijabarkan "dasanama"

Dasa : adalaha bahasa jawa yang berarti sepuluh ( sedasa)
Nama : berarti nama 

Dasa atau sepuluh adalah merupakan jumlah yang banyak jika digabungkan dasanama bisa berarti banyak nama

Arti dasa nama dalam pelajaran bahasa jawa yaiku tembung pirang pirang kan podha tegese.

Sebenarnya dasanama ini memang jarang sekali dipakai dalam 1 daerah mereka akan menyebutkan salah satunya sebagai ciri khas daerah tersebut menyebutkan nama ya

Seperti dasanama kata jatuh di bahasa jawa tiap daerah mempunyai penyebutan yang berbeda dasanama kata jatuh sebagai berikut tibo, jiglok, gigol, jeblok dan masih banyak kata lainya.

Contoh tembung  dasanama dalam basa jawa

1. Kembang / bunga
Dasanamane kembang
Puspita, sekar, puspa, padma, kusuma

2. Abang / warna merah
Dasanamane abang
Abrit, ambranang, dadu, jingga, merah, rekta

3. Anak
Dasanamae anak
Atmaja, putra, suta, siwi, sunu, tanaya, weka. Yoga

4. Bapak 
Dasanamane bapak
Rama, sudarmana, yayah, sudarmi

5. Ibu
Dasanamane ibu
Mbok, biyang, biyung, indung, puyengan, reno, wibi, umi

6. Alas /hutan
Dasanamane alas
wana, setra, sabin

7. Bumi
Dasanamane bumi
Bawana, buwana, bantala, basundara, basundari, butala, buntala, jagad, kisma, mandhala, pratala, pratiwi

8. Angin
Dasanamane angin
Bayu, braja, maruta, pawana, riwut, samirana, sindhung

9. Ati / hati
Dasanamane ati
driya, galih, manah, nala, kalbu, prana, tyas, wardaya

10. Banyu / air
Dasanamane banyu
sindu, we, toya, tirta, udaka, warih, jala, jahni, her, tuban, jahnawi

11. Arep
Dasanamane Arep
Apti, arsa, ayun

12. Awak / badan
Dasanamane
Ingsun, angga, raga

13. Dalan / jalan
Dasanamane dalan
Dlanggung, enu, gili, hawan, lebuh, lurung, marga, rattan, sopana

14. Gajah
Dasanamane Gajah
Asti, dipa, dipangga, dirada, esti, liman

15. Jeneng / nama
Dasanamane jeneng
Asma, jejuluk, pararap, sambat, rum-rum, mewangi


Dasanamane Wayang / jeneng wayang

  1. Semar dasanamane Badranaya, Nayantaka, Ismaya, Sukma Sejati, Sukma Ekalaya, Boga Sampir, Dhudha Manang-munung, Mayajati.
  2. Guru  dasanamae Jagatnata, Girinata, Hyang Siwah, Hyang Jagat Pratingkah, Ciwa Mahadewa, Ciwa Guru.
  3. Abimanyu dasanamane Ongkowijoyo, Sang Pangaribawa, Aribawana, Pengalasan, Satriya Tanjunganom, Satriya Plangkawati, Partatanaya.
  4. Duryudana dasanamae Kurupati, Jaka Pitana, Gendarisuta, Destratmaja, Tri Panangsah, Gendaraputra, Kurendra Nata.
  5. Baladewa dasanamane Baiararna, Kakrasana, Wasi Jaladara, Wasudewaputra, Prabu Mandura, Brahma Murti.
  6. Janaka = Pamade, Arjuna, Premadi, Pamadya, Parta, Palguna, Margana, Endraputra, Endratanaya, Endrakusuma, Jlamprong, Kombang Ali-Ali, Gendreh Kemasan, Satriya Madukara, Prabu Kariti, Bambang Wijanarka, Cipta Hening, Begawan Mintaraga, Dananjaya.
  7. Gathutkaca dasanamane Guritna, Tetuka, Rimbatmaja, Arimbiputra, Krincing Wesi, Purbaya, Bimasuta, Satriya Pringgondani.
  8. Dewi Sinta dasanamae janaki, maithili, waidehi
  9. Petruk dasanamane Dawala Kantong Bolong Dublajaya Pentungpinanggul Jengglongjaya Bambang Pecruk Welgeduwelbeh Tongtongsot
  10. Gareng dasanamane Bambang Sukodadi Pancalpamor Cakrawangsa Pandupragolamanik, jaswadiputro, nolojoyotungkluk
  11. Bagong dasanamane Bawor, Cepot, Astrajingga, Jamblahita, Lupit, Pathokol Baworsari


3 komentar untuk "Tembung Dasanama dalam Bahasa Jawa"

  1. Masasih no 8 dasanamane angin banyu? Bayu lagi bener

    BalasHapus
  2. Matur agunging panuwun dhumateng ingkang kagungan akun menika. Mbiyantu sanget tumraping kula. Nuwun

    BalasHapus